Narwal nazywany jest “jednorożcem morskim” lub “jednorożcem wielorybem”. Jest to morświn o jasnej barwie, który występuje w wodach przybrzeżnych i rzekach Arktyki. Charakterystyczną cechą samca jest pojedyńczy, spiralnie skręcony górny lewy kieł, który nadaje mu wygląd przypominający jednorożca. U ok. 15 % samic również wyrasta kieł, ale jest on gładki i o wiele krótszy niż u samca.
Table of Contents
Krótki opis Jednorożca lub Wieloryba Narwalskiego
Narwale są spokrewnione z innymi morświnami, takimi jak delfiny z wąskimi gardłami, morświny portowe czy bełgi. Podróżują one w grupach i żywią się rybami, krewetkami, kałamarnicami i innymi zwierzętami wodnymi.
Najczęściej przemieszczają się w grupach od 15 do 20 osobników, jednak odnotowano również grupy narwali liczące setki, a nawet kilka tysięcy osobników.
Obecnie ocenia się, że ich populacja liczy ok. 80 000 osobników.
Narwale są średniej wielkości waleniami. Nie licząc kła samca, całkowity rozmiar ciała może wynosić od 3,95 do 5,5 metra. Samce są nieco większe od samic. Średnia waga dorosłego narwala wynosi od 800 do 1600 kilogramów. Samce osiągają dojrzałość płciową mniej więcej w wieku od 11 do 13 lat. Natomiast samice osiągają dojrzałość płciową w wieku od 5 do 8 lat. Narwale nie mają płetwy grzbietowej, a ich kręgi szyjne są złączone jak u innych ssaków, nie łączą się jak u delfinów i większości wielorybów.
Co jedzą narwale?
Narwale mają dość ograniczoną i specjalistyczną dietę. Ich pożywieniem są głównie: halibut niebieski, dorsz arktyczny, mątwy, kalmary i krewetki. Inne szczątki, które znajdowano w żołądkach narwalskich to: gromadnik, jaja ryb czy nawet kawalki skał. Uważa się, że narwale pływają wokół swojej ofiary aż do momentu, gdy znajdzie się ona w niewielkiej odległości , a następnie zasysaja ją z ogromna siłą w kierunku pyska.
W badaniu opublikowanym w Canadian Journal of Zoology przebadano 73 narwale w różnym wieku i różnej płci, aby sprawdzić czym się żywiły. W badaniu z 1978 roku stwierdzono, że dorsz arktyczny stanowił około 51% diety narwala,a kolejnym najczęściej występującym zwierzęciem był halibut (stanowiący 37%). Również samce ryb głębinowych, takich jak halibut czy dorsz polarny, zostały znalezione w żołądkach samców. Oznacza to, że narwale mogą nurkować nawet 500 m poniżej poziomu morza. Badanie wykazało również, że potrzeby żywieniowe narwala nie zmieniają się w zależności od płci i wieku.
Kły narwalskie
Najważniejszą cechą męskiego narwala jest pojedynczy długi róg, który w rzeczywistości jest kłem, który wystaje z lewej strony górnej szczęki i tworzy spiralę. Kły rosną przez całe życie, osiągając długość około 3 metrów. Kieł jest właściwie pusty i waży około 10 kg.
Naukowcy nie są do końca pewni, jaki jest cel kła, ale niektórzy uważają, że pochodzi on z rytuałów godowych i może być wykorzystany do zrobienia wrażenia na samicach lub do walki z rywalizującymi samcami.
Kieł jest organem zmysłów i przebiegają w nim miliony zakończeń nerwowych. Umożliwia on narwalowi odczuwanie zmian ciśnienia,temperatury i stężenia różnych związków chemicznych w wodzie. Ułatwia to im tropienie ryb za pomocą śladów zapachowych oraz określenie stopnia zasolenia wody. Nowe badania sugerują również, że kieł pełni rolę w “wyborze partnera” i jest wykorzystywany jako mechanizm selekcji seksualnej, oprócz wcześniej wspomnianej “męskiej rywalizacji”. Rzadko obserwuje się narwale używające kłów do agresywnych zachowań.
Prawdopodobnie bardzo ważną funkcją kła narwala jest również rozbijanie pokrywy lodowej w celu zaczerpnięcia powietrza.
Gdzie mieszkają narwale?
Narwale występują głównie na atlantyckich i rosyjskich obszarach Oceanu Arktycznego. Ich obecność jest powszechnie odnotowywana w Zatoce Baffina, w północnej części Zatoki Hudson, cieśninie Hudson, u wschodnich wybrzeży Grenlandii oraz w pasie biegnącym na wschód od północnego cypla Grenlandii do wschodniej Rosji. Jednak większość populacji narwala koncentruje się we fiordach i zatokach północnej Kanady i zachodniej Grenlandii.
Czy narwale są gatunkiem chronionym?
Według World Wildlife Federation narwale są wymienione jako “Near Threatened”.
Naturalnymi drapieżnikami narwali są niedźwiedzie polarne i wieloryby zabójcze. Ponadto, rdzenni Eskimosi mogą również legalnie polować na tego wieloryba. Polują nie ze względu na kła, ale ze względu na jadalną skórę narwala, która jest bogata w składniki odżywcze, jest ona ważnym źródłem witaminy C. Jest to przysmak zwany “muktuk”.
Natomiast mięso wykorzystywane jest do produkcji psich zaprzęgów.
Kieł narwala od wielu lat jest ceniony przez ludzi. Często mówi się, że jest to źródło mitu o jednorożcu. W średniowieczu kłów używano do leczenia padaczki, chórb serca, wywoływania pocenia się, a także do wydobywania trucizny z organizmu. Kieł narwalski był również jednym z najcenniejszych przedmiotów, które posiadała królowa Elżbieta I.
Obecnie zapotrzebowanie ludzi na kły narwalskie i mięso zmalało, natomiast istnieją inne zagrożenia dla narwala, takie jak zmiany klimatyczne czy zwiększony ruch na morzu.
Inne zagrożenia to eksploatacja ropy naftowej i gazu ziemnego. Ten wzmożony rozwój oznacza więcej żeglugi, co stwarza więcej okazji do kolizji i wzrost podwodnego hałasu, który może zakłócać komunikację między wielorybami.