Róg jednorożca, znany również jako alicorn, jest przedmiotem legendy, która została uznana w Europie Zachodniej w okresie średniowiecza za prawdziwą. Przypisuje się mu głównie właściwości lecznicze, które w były uznawane już w XIII wieku. To właśnie z powodu tych przekonań róg jednorożca stał się w okresie Oświecenia jednym z najdroższych środków leczniczych.
Również przypisywano mu właściwości oczyszczające. Róg jednorożca oczyszczał wodę skażoną przez jad węża. Wąż uznawany był tutaj za Szatana, a jednorożec za Chrystusa. Prawdopodobnie legenda ta wywodzi się z Indii.
Dlatego na wielu obrazach możemy zobaczyć jednorożca stojącego nad brzegiem zbiornika wodnego razem z innymi zwierzętami, które czekają na oczyszczenie wody przez jednorożca.
Zastosowania medyczne rogu jednorożca w dawnych czasach
W 1651 roku Jakub Primrose wskazał w swoim tekście, że mimo tego, że niewiele można powiedzieć, na temat kamienia Bezaara, albo rogu Jednorożców, to lud pospolity przypisuje mu większe cnoty, ponieważ uważa się, że jest on głównym antidotum na wszystko. Podobno leczył on takie choroby jak różyczka czy odra. Również był stosowany jako środek na zbicie gorączki oraz na ukojenie bólu.
Róg jednorożca był często opisywany jako coś więcej niż tylko antidotum. Po jego zastosowaniu odzyskiwało się siłę i wigor, a także umożliwiał pozbycie się z organizmu wszelkich zakażeń, w tym trucizn. Większość lekarzy zalecała zmielenie rogu na proszek, zmieszanie go z wodą i wypicie go. Nie wiadomo, czy sproszkowany róg był wyłącznie odpowiedzialny za leczenie. Mógł być on równie dobrze tylko jednym ze składników znacznie bardziej złożonego antidotum.
W swojej książce “Complete Herbal” Nicholas Culpeper napisał, że aby uzyskać skuteczny proszek naleźy zmieszać jeden gram rogu serca, jeden gram rogu Jednorożca, jeden gram perły i jeden gram kości słoniowej do uzyskania drobnego proszku. Ten egzotyczny i kosztowny charakter wymienionych tu składników sugeruje, że lekarstwo to było prawdopodobnie zarezerwowane dla bogatej elity. Klienci ci mogli w razie potrzeby zakupić od aptekarza niewielką ilość proszku. Bogaci mogli posiadać tę ciekawą mieszankę również jako symbol ich bogactwa i statusu.
Oczyszczające właściwości rogu zostały ostatecznie przetestowane w książce Ambroise’a Paré’a, “Dyskurs o Jednorożcu”, które były początkiem metody eksperymentalnej.
Róg jednorożca był uznawany za jedno z najcenniejszych dóbr, jakie mógł posiadać król, były one przedmiotem handlu i mogły być kupowane u aptekarzy jako uniwersalne antidotum aż do XVIII wieku.
Inne zastosowania rogu jednorożca
Rogi jednorożca często były wystawienie w kolekcjach dzieł sztuki należących do arystokratów i władców, nazywanych gabinetami osobowości. Rogi służyły również do tworzenia bereł i innych królewskich atrybutów, takich jak “tron jednorożca” królów duńskich, berło i korona cesarska Cesarstwa Austriackiego, a także płaszcz i rękojmia miecza Karola Śmiałego.
Wiara w moc rogu jednorożca i jego pochodzenie trwała od średniowiecza do XVIII wieku. Wtedy odkryto prawdziwe źródło pochodzenia rogu, narwala. Ten morski ssak jest prawdziwym nosicielem “rogu jednorożca”, a właściwie przedłużonego kła, który wyrasta u samców i niektórych samic.